موزه نفتسوزها گرمابخش روزهای زمستانی کرمانی ها
چهارشنبه دهم دي ماه 1399
محتوا: راحله خالقی
عکس: مسلم عباسی
در این روزهای پرتب و تاب کرونایی همراه با چاشنی سرمای زمستانی که موجب شده طعم شیرین گردش‌های بی‌دغدغه و مفرح و سیاحت‌های مملو از حس تماشا کردن و دانستن در موزه‌ها کم و کمتر شود، آن طرف‌تر بارقه امیدی برخاسته از دل کویری کشور، نویدبخش آغازی دوباره در ایام رکود و رخوتی است که به نظر می‌آمد روح ناآرام و پراشتیاق مردم را برای گذر از حال به گذشته منجمد کرده است. گرما و روشنایی این بار نه از دریچه خورشید بلکه از روزنه‌ای رو به گذشته، اهالی شهر کویری کرمان را دربر گرفته است. زریسف، آغاز این دالان است و پایان آن عمارتی است رو به باغ آقا.
موزه نفتسوزها با گذر از مسیری ناهموار و پرفراز و نشیب، چیزی نمانده است که به مقصد برسد. مسیری که 4 سال به طول انجامید و حالا در زمستان سرد کرمان، کوله‌بار خود را به زمین خواهد نهاد. کوله‌باری مملو از خاطرات گرم گذشته به یادگار مانده از دل پستوها، طاقچه‌ها و صندوقچه‌های گرد و خاک گرفته هرچند رنگ و رو رفته و فراموش شده اما شیرین و به یادماندنی. بذر این موزه در باغی خوش آب و هوا موسوم به باغ آقا در عمارتی تاریخی و باشکوه به دستان باغبانان مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان کاشته شد و حالا ثمره آن رو به شکفتن است. موزه‌ای که به گفته رئیس آن زمانی محل سکونت و اداره تشکیلات وابسته به کنسولگری انگلستان بود و به زودی رازهای نهان، تلخ یا شیرین این عمارت و ساکنین آن برای علاقه‌مندان برملا خواهد شد.
ساناز باغخانی، رئیس موزه نفتسوزها در کرمان از این موزه و آثار جاخوش‌کرده در آن که دربرگیرنده مجموعه متنوعی از اشیا و تجهیزات نفت‌سوز است، به عنوان موزه‌ای کم‌نظیر در کشور و خاورمیانه یاد می‌کند و در پاسخ به چرایی تبدیل این مکان به موزه‌ای با عنوان نفتسوزها می‌گوید: «از آنجا که شهر کرمان برخلاف شهرهایی همچون آبادان یا مسجدسلیمان شهری نفتی محسوب نمی‌شود و صنعت نفت در دل این شهر تنها به پخش و توزیع فرآورده‌های نفتی بسنده کرده است، موضوع نفتسوزها برای این موزه در نظر گرفته شد چرا که نفت به واسطه ابزارهای نفت‌سوز همچون لامپا، گردسوز، علاء‌الدین و... در زندگی مردم ملموس‌تر و قابل درک‌تر است.» باغخانی در ادامه از پایان عملیات گردآوری و چینش اشیا خبر می‌دهد و می‌گوید: اشیایی که در این موزه به نمایش درخواهند آمد، با همت کارشناسان مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت طی 4 سال از مناطق مختلف از سطح کشور جمع‌آوری و یا خریداری شده‌اند. البته ناگفته نماند که برخی از آنها نیز توسط پیشکسوتان صنعت نفت به موزه اهدا شده‌اند.»
رئیس موزه نفتسوزها با اشاره به علت تاخیر پیش‌آمده در گشایش این موزه می‌افزاید: «مرمت و بازسازی عمارت و محوطه آن مدت‌هاست به پایان رسیده و اشیا و اسناد مورد نظر شناسایی و گردآوری شده بودند اما برخی از فعالیت‌های عملیاتی و اجرایی با توجه به محدودیت‌های اعلام شده به علت شیوع بیماری کرونا به تعویق افتاد و خوشبختانه موزه هم اکنون آماده افتتاح است و پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آینده تا پیش از شروع سال جدید موزه با رعایت پروتکل‌های تعیین‌شده به بهره‌برداری برسد.» وی با تاکید بر شاخص بودن این موزه از نظر آثار و مستندات گردآوری شده در آن می‌گوید: در موزه نفتسوزها انواع کم‌نظیر و بی‌نظیری از نفتسوزها همچون اسلایدشو نفتی، پنکه، یخچال و رادیوی نفتی، فانوس دریایی و چراغ راهنمای نفتی، بخاری، چراغ روشنایی، خوراک پزی، سماور، پریموس و... گردآوری و به نمایش درخواهند آمد که در نوع خود در خاورمیانه کم‌نظیر و در کشور بی‌نظیر است.
موزه نفتسوزها بعد از موزه‌های «بنزین‌خانه» و «کارآموزان آبادان» و پمپ بنزین «دروازه دولت» تهران و همچنین موزه «نفت سبزوار» به عنوان پنجمین موزه در حوزه صنعت نفت در سال 99 کار خود را آغاز خواهد کرد.
