دستگاههای حکاکی بهعنوان یکی از تجهیزات کلیدی در صنعت، با بهرهگیری از نیروهای مکانیکی، الکتریکی و الکترومغناطیسی، برای حکاکی روی سطوح سخت، بهویژه فلزات، مورد استفاده قرار میگیرند.
این دستگاهها با توجه به نوع عملکرد، در انواع مختلفی تولید میشوند و بر اساس کیفیت، ظرافت و سرعت کار از یکدیگر متمایز هستند.
روشهای حکاکی پرکاربرد شامل ضربهای، خراشی، غلطکی، لیزری، پرسی، الکتروشیمیایی و برادهبرداری است. اطلاعاتی که معمولاً روی قطعات حک میشود، شامل شماره سریال، تاریخ و مکان تولید، سری ساخت، آرم یا لوگوی سازنده و سایر جزئیات شناسایی است.
انتخاب روش مناسب حکاکی فلزات به عواملی مانند نوع و جنس محصول، ساختار تولیدی، خط تولید، بازار و شرایط مصرفکننده وابسته است. از جمله روشهای کارآمد، حک ضربهای است که با نامهای حک سوزنی، کوبشی یا ایندنت نیز شناخته میشود.
این روش برای حکاکی متن، شماره و طرح روی فلزات یا مواد سخت با قابلیت فشردهسازی سطح، بسیار مؤثر است. کیفیت بالا، سرعت مناسب و هزینه پایین از ویژگیهای این روش به شمار میآید. کارخانه دیاگراف، یکی از پیشگامان صنعت حکاکی، فعالیت خود را در سال 1271 شمسی با اختراع دستگاه شابلون اندرو جکسون برادلی آغاز کرد.
این کارخانه با ابداع دستگاه کدگذار مدوّر، اولین ماشین چاپ فیزیوالکتریک و سیستم لیبلگذاری تمامالکتریک خودکار، نقش مؤثری در توسعه فناوریهای حکاکی داشته است. نمونهای از دستگاه کدگذار مدوّر این کارخانه هماکنون در موزه کارآموزان آبادان نگهداری میشود.