گزارش بازدید از موزه های نفت مالزی

بازدید مدیران موزه و اسناد صنعت نفت از موزه های نفت "پتروناس" و "میری" در مالزی

(خرداد 1394)

مجری طرح موزه ها و اسناد صنعت نفت، از موزه های نفت پتروناس در کوالالامپور پایتخت مالزی و موزه نفت میری، زادگاه نفت این کشور، بازدید به عمل آورد.

كشور مالزي در جنوب شرقي آسيا با پايتخت كوالالامپور، از 13 ايالت و دو منطقه مجزا تشكيل شده، مالزي غربي كه از شمال با تايلند و از جنوب با سنگاپور هم مرز است و مالزي شرقي با مركزيت ساراواک كه از شمال به كشور برونئي منتهي مي‌گردد.

دو موزه براي بازديد موردنظر بود كه در كوالالامپور موزه پتروناس واقع در برج‌هاي دوقلوي پتروناس و ديگر موزه، موزه نفت و اولين چاه آن در ميري بود كه به نام "گراند اولد ليدي" يا بانوي بزرگ پير بود كه از كوالالامپور 1370 كيلومتر فاصله دارد.

ورودي موزه پتروناس در راهرو يا مال (پاساژ اصلي) ساختمان در طبقات 3 و طبقه 4 واقع شده و جهت جلب توريست سالني كوچك در راهروي برج بدين منظور اختصاص داده شده كه تماشاگر را ترغيب به خريد بليط و ورود به موزه مي‌نمايد و درب ديگر ورود مستقيم به موزه است، براي آناني كه مستقيما قصد ورود به موزه را دارند.

در ابتدا و پس از ورود تماشاگر سوار بر محفظه‌هاي 5 نفري كه بر روي ريل و در فضايي تاريك قرار دارد تعبيه شده كه بازديدكننده را در شيب‌هايي روبه بالا  در نقاط مختلف با چرخش دوراني به عكس‌ها و مطالبي كه مربوط به تاريخ پيدايش نفت است، هدايت مي‌نمايد.

سپس از این وسیله پیاده شده و با عبور از راهرويي به محوطه‌اي مي‌رسيم كه مانيتورهاي متعددي با موضوعات خاص به شرح و تفصيل انواع تجهيزات نفت و گاز مي‌پردازد. در بخشي ديگر كه در محوطه‌اي دايره‌اي شكل وسيع‌تر مي‌باشد به صورت نمونه‌اي از جنگل با حيوانات ما قبل تاريخ از جمله دايناسورها و فسيل‌ها، طراحي گرديد تا بيننده را با تشكيل اوليه نفت با موجودات عظيم و موجودات ريز آشنا نمايد.

در بخش‌هاي ديگر انواع ادوات بهره‌برداري به صورت كوچك براي اطفال تعبيه شده است از جمله جرثقيل‌ها، لودرها، بيل‌هاي مكانيكي كوچك براي حفر مسير لوله‌هاي كوچك و ساخت دكل‌ها و سكوها كه اطفال با تماس با آنها كه تنوع گوناگوني دارد با ساخت و تعبيه و تشكيل ساختار زير بنا و تاسيسات نفتي و گاز آشنا و خود به صورت نمونه آنها را مي‌سازند كه البته مربياني براي آموزش و توضيح و راهنمايي آنان در محل حضور دارند.

بيش از 200 نفر پرسنل و 1000 نفر داوطلب عضو (همكار رايگان) به صورت شيفتي و با برنامه‌ريزي منظم به موزه كمك مي‌نمايند كه اكثرا از دانش‌آموزان و دانشجويان هستند. نكته قابل توجه و تعمق ابتدا اينكه مبالغ هنگفتي را به عنوان بودجه موزه و آموزش نسل جوان و آتي كشور و يادگيري آن اختصاص داده‌اند و نكته دوم تاكيد و تمركز بر فراگيري و آموزش هر بخش از بناي صنعت نفت و  انرژي هاي جايگزين و پاك به نحوي كه مورداستقبال و تشويق كودكان قرار گيرد.

پس از بازديد در جلسه‌اي با مديران موزه پتروناس براي هر بخش كاري توضيحات لازم توسط آنها داده شد، پيشنهاداتشان اين بود كه براي جلوگيري از آزمون و خطا كه در سال‌هاي گذشته و در بدو راه‌اندازي موزه انجام داده‌اند و صرف هزينه‌هاي هنگفتي را دربرداشته، ما با تحقيق و تعامل و ديدن موزه‌ها و تجربيات مديرانشان همچنين ارتباط و حضور در نمايشگاه‌هاي احجام و اجسام و تكنولوژي نمايشگاهي كه هرازگاه در اقصي نقاط براي تمامي موزه‌هاي صنعتي و فني آموزشي برگزار مي‌شود شركت كنيم تا ضمن همبستگي و ارتباط با ابزار و وسايل مدرن و تجهيزات پيشرفته، به روز باشيم و بتوانيم به سهولت با هر گروه كاري ارتباط و وسائل موردنظر را خريداري نماييم.

بازديد از موزه‌ ميري با فاصله 1370 كيلومتر از كوالالامپور در بخش شرقي مالزي كه همجوار با كشور برونئي مي‌باشد در برنامه قرار گرفت. بازديد از اين موزه كه به صورت دولتي اداره مي‌شد، خالي از تجربه عيني نبود ساختمان موزه بسيار زيبا، اما فضاي داخلي آن علي‌رغم آموزشي بودن، به دليل كسر بودجه قديمي‌تر است.

 (طرح‌هاي 1975) در بيرون از محوطه سرپوشيده موزه، اولين دكل چاه مالزي قرار دارد كه مربوط به سال 1910 مي‌باشد كه در جنگ جهاني دوم ژاپني‌ها اين شهر را اشغال كردند و متفقين تاسيسات نفتي آن را بمباران نمودند كه پس از جنگ ترميم گرديد و سپس با كمك رويال داچ شل و سپس پتروناس ميادين جديدي در سال‌ 1989 و 2011 كشف گرديد.

موزه نفت ميري در بالاي تپه‌اي سرسبز به نام كانادا هيل يا به زبان محلي «بوكيت تنگا» قرار دارد اين موزه كه در 20 ماه 2005 توسط رئيس جمهوري مالزي افتتاح شد، تاريخ صنعت نفت مالزي را بيانگر است و اولين دكل نفتي نيز در اين مكان قرار دارد و به مدت 62 سال، ميليون‌ها بشكه نفت توليد نمود.

نتیجه

1- احداث مكان و ساختمان موزه‌ها در محله‌‌هاي پرازدحام و شلوغ به جهت امكان بازديد همگاني و بسيار زيبا و با آرشيتكت و طراحي هاي خوب انجام گرفته است.

2- مشاركت جوانان دبيرستاني و دانشگاهي و عضويت آنان به عنوان داوطلب بيش از 1000 نفر براي كمك به مراجعين و آموزش آنان و به نوعي اشاعه و ترويج و انعكاس آن به ساير دانشجويان و دانش‌آموزان بود.

3- استفاده وسائل آموزشي و كمك آموزشي ابزاري – الكترونيكي – گفتاري، شنيداري و تصوير و ماكت و مجسمه و سميلاتور و احجام از بدو پيدايش نفت در كره خاكي تاكنون و بهادهي به انرژي هاي نوين و جايگزيني سرلوحه كارشان است.

4- با توجه به روش جديد آموزشي كه 95 درصد به صورت كارگاهي و فيلدتريپ و فقط 5 درصد تئوري مي‌باشد. در آموزش كودكان از سنين 5 سال به بالا براي آموزشي با ساختارهاي نفتي برنامه‌هاي ويژه‌اي ترتيب داده شده است و سرمايه 15 ميليون دلاري هر ساله در نظر گرفته شده

5- هر ساله عده‌اي كارشناسان و مديران كادر 200 نفره موزه در سمينارها و همايش‌ها و نمايشگاه‌هاي مختلفي كه در طول سال از اقصي نقاط در خصوص اطلاعات موزه‌هاي نفتي و ارائه و نمايش ابزار و احجام نمايشي اختصاصي نفت و گاز و .... برپا مي‌شود، شركت مي‌نمايند و ضمن بهره‌گيري از تجربيات ديگران موارد خود را نيز مطرح مي‌نمايند.

6- با توجه به اشياء و اسناد جمع‌آوري شده تاكنون توسط دفتر موزه‌ها و اسناد صنعت نفت ايران و هزاران شيئي و سند كه هنوز موجود است كه رتبه‌بندي و ثبت نشده‌اند به جرات مي‌توان گفت در هر دو بخش در مقام مقايسه با چند موزه كشور مالزي بسيار بسيار پربارتر و غني‌تر مي‌باشيم.