مدیر موزه‌های نفت در آیین گشایش نخستین موزه نفت تهران خبر داد:

124 بنای صنعت نفت در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد

مدیر موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت از ثبت 124 بنای قدیمی صنعت نفت در فهرست آثار ملی سازمان میراث فرهنگی کشور خبر داد و گفت: به زعم کارشناسان میراث فرهنگی کشور، مجموعه این فعالیت‌ها کاری بزرگ و بی‌نظیر است و این روند به دلیل اهمیت و کثرت آثار ارزشمند در صنعت نفت با توجه و سرعت ادامه دارد.

به گزارش پايگاه اطلاع رساني پتروميوزيم، اکبر نعمت‌الهی در آیین گشایش نخستین موزه نفتی پایتخت که بعد از ظهر امروز (شنبه، یکم تیر 98) با حضور امیر وکیل‌زاده، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، محمدحسن طالبيان، معاون سازمان ميراث فرهنگی، اميرحسین زمانی نيا، معاون وزير نفت در امور بين الملل، محمدرضا كارگر، مديركل موزه های سازمان ميراث فرهنگی، پیروز حناچی شهردار تهران و جمعی از مقامات نفتی و مدیران حوزه میراث فرهنگی کشور در محل پمپ بنزین دروازه دولت برگزار شد، با اشاره به اینکه مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت با دستور مستقیم وزیر نفت و از دی‌ماه سال 1392 به عنوان بزرگ‌ترین پروژه فرهنگی وزارت نفت آغاز به کار کرد، گفت: پس از مطالعات و جلسات کارشناسی و تخصصی با مشاوران ارشد کشور در حوزه‌های موزه‌ای و تاریخی، این مجموعه اهداف و ماموریت‌های کلان خود را تبیین و عملیات اجرایی فوری و بدون فوت وقت آغاز شد.

مدیر موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت، بازدید و شناسایی مجموعه‌ای از آثار و تجهیزات قدیمی صنعت نفت در سراسر کشور به ویژه استان خوزستان و شهرهای مسجدسلیمان و آبادان را از نخستین اقدامات اولیه این مجموعه برشمرد و افزود: از همان ابتدا به دلیل قدمت و اهمیت، دو شهر مذکور در استخراج و پالایش این ماده تاریخی و حیاتی برای کشور درخشان بودند، در نهایت مقرر شد از میان مجموعه آثار شناسایی شده که دارای ظرفیت‌های مختلف برای حفظ و تبدیل شدن به موزه‌های منطقه‌ای و ملی را داشتند چند نقطه نهایی و عملیات اجرایی آنها شروع شود، هر چند در ابتدای کار و تاکید مقام عالی وزارت نفت، قرار شد آثار قدیمی در شهرهای مسجدسلیمان، آبادان و تهران به عنوان مرکز به موزه تبدیل شود ولی در ادامه رصد و شناسایی‌های تخصصی بیشتر در کمتر از سه سال این تعداد به بیش از بیست نقطه افزایش یافت.

نعمت‌الهی یکی از دغدغه‌های مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت در استفاده از ابنیه و تجهیزات موجود را شرایط اقتصادی حاکم بر کشور عنوان کرد و افزود: خوشبختانه در ارائه همه طرح‌های پیشنهادی تلاش می‌شود تا با اندکی مرمت و نظافت و البته تجهیز، چیدمان علمی و تخصصی به عنوان مراکز فرهنگی و آموزشی در جهت حفظ و ارائه هویت و تاریخ 111 ساله نفت در اختیار علاقه‌مندان و گردشگران صنعتی و عمومی قرار گیرد.

وی افزود: خوشبختانه با عنایت به خداوند متعال و پشتیبانی جناب آقای مهندس زنگنه در این مدت کوتاه موفق به راه‌اندازی دو موزه در شهر آبادان شدیم و امروز شاهد بازگشایی اولین موزه نفت در تهران و سومین موزه از طرح‌های پیش‌بینی شده در سراسر کشور هستیم.

نعمت‌الهی عملیات احداث «موزه نفت مسجدسلیمان» که ساختمان اصلی آن به پایان رسیده است و موزه «نفت‌سوزها» در شهر کرمان که بازسازی عمارت تاریخی آن به پایان رسیده است را در مرحله مطالعات محتوایی، طراحی و چیدمان عنوان و خاطرنشان کرد: در سایر نقاط کشور نیز طرح‌هایی برای تبدیل و راه‌اندازی موزه‌های نفت با رویکرد و موضوع خاص پیش‌بینی شده است.

مدیر موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت با اشاره به اینکه در ادامه فعالیت‌های مدیریت موزه‌ها از ابتدای شکل‌گیری تا کنون، مجموعه کم‌نظیر و شاید بی‌نظیری از اسناد تاریخی و قدیمی صنعت نفت اعم از اشیاء و مدارک از سراسر کشور و بخصوص استان خوزستان شناسایی و در گنجینه این مدیریت گردآوری شده است، اضافه کرد: از ابتدای فعالیت این مدیریت تا کنون حدود 20 میلیون برگ سند، نقشه - کتاب و سایر مدارک از شرکت‌ها و حوزه‌های مختلف صنعت در سراسر کشور به مرکز اسناد تهران منتقل و بیش از سه میلیون برگ آنها تفکیک، گندزدایی، مرمت، اسکن و فهرست‌نویسی شده است که در حال آماده‌سازی زیرساخت‌ها و دیجیتالی شدن این مجموعه بی‌نظیر اسنادی هستیم، این مجموعه می‌تواند به صورت کاملا حرفه‌ای و تخصصی در اختیار پژوهشگران این حوزه قرار گیرد.

وی تأکید کرد: در همین راستا، تعداد حدود 10 هزار قلم شیء از بیش از 24 منطقه و شهر نیز شناسایی، گردآوری و آماده‌سازی شده و برای نمایش در هر یک از موزه‌های مرتبط خود در نظر گرفته شده است.

این مقام مسئول در وزارت نفت در تشریح عملیات بازسازی موزه پمپ بنزین تهران گفت: از مجموعه پمپ‌بنزین‌های نسل اول و قدیمی که بنای آن را انگلیسی‌ها با بکارگیری معماری ایرانی و با یک تیپ طراحی در دهه دوم قرن حاضر (حدود 1315-1320) در تهران و شاید ایران ساخته‌اند، متاسفانه بجز دو ساختمان در تهران و یک ساختمان در سبزوار با طرح واحد، اثر دیگری باقی نمانده است که بنای حاضر کمترین تخریب و تغییر را داشته است و پس از شناسایی، فوراً عملیات مطالعاتی و اجرای آن در سال 1396 آغاز و کار مرمت آن در سال 1397 به پایان رسید و از اوائل سال گذشته نیز کار محتوایی و چیدمان موزه‌ای آن آغاز شد.

نعمت‌الهی گفت: پس از مطالعات اولیه و پیگیری و گردآوری مستندات لازم و با مشاوره کارشناسان تاریخی، کارشناسان تخصصی و جلسات متعدد و متنوع، فضای موزه و اطلاعات جمع‌آوری شده در 10 بخش کلی پیش‌بینی شد که سکوها، انواع دسپنسرها، شعبه نفت، سوخت‌رسانی و اتاق‌های سه‌گانه داخلی از آن جمله‌اند که البته علاقه‌مندان و پیشکسوتان عزیز دیگری نیز در این مطالعات سهم داشته‌اند.

وی ضمن قدردانی از حمایت و تلاش‌های سازمان میراث فرهنگی، شهرداری منطقه 12 و مدیران شرکت مترو تهران گفت: با توجه به اینکه این موزه در محدوده منطقه 12 شهر تهران قرار گرفته و این منطقه به دلیل قدمت و کثرت آثار قدیمی به عنوان منطقه‌ای با بافت تاریخی و ارزشمند برای تهران محسوب می‌شود، لازم است نسبت به ساماندهی و بهسازی معابر و خدمات شهری موجود در این محله و کوچه فیات اقدامات موثرتری صورت پذیرد، هر چند با اجرایی شدن عملیات ساخت طرح اصلی منطقه و بنای قدیمی دروازه دولت در شهرداری و مدیریت بافت تاریخی در اسرع وقت، این مهم موردنظر و توجه قرار خواهد گرفت.

نعمت الهي با تاكيد بر اين كه سعی خواهیم کرد تعداد موزه های نفت را تا پایان امسال به پنج موزه افزایش دهیم، گفت: امروز حدود 124 ابنیه ثبت میراث فرهنگی شده است. اين در حالي است كه مسئولان میراث فرهنگی ما را بسيار همراهی کردند و راهنمای ما بودند.

وي با يادآوري اين كه نهضت ثبت بناهاي تاريخي صنعت نفت همچنان ادامه دارد، افزود: الان در شورای معاونت میراث ده ابنیه دیگر در صف ثبت ملی هستند. تیمی برای ثبت این اماکن در نظر گرفته شده است و حدود 20 میلیون برگ سند از مکان های متروك و فراموش شده جمع آوری شده که انشاالله در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

مدير موزه هاي نفت در مورد اشيايي كه شناسايي و گردآوري شده اند، نيز گفت: ده هزار شی میراثی صنعت نفت را شناسایی کردیم كه در گنجینه موزه ها در حال آماده سازی هستند. از اتومبیل ها و اتوبوس ها گرفته تا پمپ ها و ولوهای قدیمی و....

نعمت الهي در مورد موزه پمپ بنزين دروازه دولت نيز گفت: پمپ بنزین شماره 6 سومین پمپ بنزین شهر تهران بوده كه از سال 1317 زمین اش خریداری شده. در دهه هاي 1373 و 1374 به دلیل احداث مترو تعطیل می شود. كار اجرايي این موزه از سال 1396 آغاز شد و امروز به بهره برداری می رسد.

مدير موزه هاي نفت با اشاره به همكاري و همراهی شرکت ملی پخش و شهرداری تهران، در مرمت موزه پمپ بنزين دروازه دولت گفت: در داخل این مجموعه تلاش شده تا مردم با مجموعه فعالیت های یک پمپ بنزین آشنا شوند و اشیايي را که هیچ وقت دیده نشده، مثل اجزای یک پمپ بنزین، در این جا مشاهده کنند.

وي با اشاره به اتومبیل های به نمايش گذاشته شده در اين موزه، از جمله اتومبيل قدیمی بنز 190 دوره پهلوی، گفت: در اين ميان یک اتومبیل خاطره انگیز و ارزشمند وجود دارد که متعلق به شهید تندگویان، وزیر شهید کشورمان است. وجود اين خودرو در موزه پمپ بنزين دروازه دولت، ياد و خاطره آن شهید زنده مي كند.

نعمت الهي تاكيد كرد كه در موزه پمپ بنزين دروازه دولت، نمايش آثار گذشته صنعت نفت، با هنر عجین شده و اين موزه حرف هایی برای نسل جدید دارد.

مدير موزه ها و مركز اسناد صنعت نفت در پایان افزود: این بنا به همراه 123 بنای قدیمی دیگر صنعت نفت در فهرست آثار ملی سازمان میراث فرهنگی کشور به ثبت رسیده است که به زعم کارشناسان میراث فرهنگی کاری بزرگ و بی‌نظیر است و این روند به دلیل اهمیت و کثرت آثار ارزشمند در صنعت نفت با توجه و سرعت ادامه دارد.