موزه صنعتی از گذشته تا امروز؛ تاریخ یا علم؟!

شنبه بیست و ششم خرداد ماه 1403 موزه صنعتی از گذشته تا امروز؛ تاریخ یا علم؟!

به گزارش مدیریت مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت، دومین نشست تخصصی «روایت و حفاظت در موزه‌های صنعتی با نگاهی به آینده» چهارشنبه (۲۳ خردادماه) در محل موزه پمپ‌بنزین دروازه دولت برگزار شد.

توجه توأمان به تاریخ و علم در شکل‌گیری موزه صنعتی

محمدرضا کارگر، مدیر کل پیشین موزه‌ها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی در این نشست با بیان اینکه در شکل‌گیری موزه صنعتی توجه توأمان به تاریخ و علم یک ضرورت است، اظهار کرد: موزه علمی می‌تواند بسیاری از استعدادها را کشف کند و انسان‌ها در بازدید از موزه می‌توانند علایق خود را پیدا و به آن شکل دهند.

مدیر کل پیشین موزه‌ها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی با بیان اینکه یک موزه علمی می‌تواند آگاهی جامعه را افزایش دهد، افزود: جامعه‌ای که دچار آگاهی نباشد، نمی‌تواند تغییر و تحول ایجاد کند.

صنعت نفت پیشرو در راه‌اندازی موزه صنعتی

یوسف منصورزاده، استاد دانشگاه  هم در این نشست موزه صنعتی را پیچیده دانست و با بیان اینکه این نوع موزه پس از جنگ جهانی دوم مطرح شده است، اظهار کرد: میراث صنعتی در واقع مربوط به انقلاب صنعتی است؛ انقلاب صنعتی سبب شد تحول عمیقی در زندگی بشری به وجود بیاید.

وی با یادآوری اینکه انقلاب صنعتی و رشد روزافزون صنعت، سبب شد صنایع جدید جای صنایع قدیم را بگیرد، افزود: با کنار گذاشته شدن صنایع قدیم تصمیم گرفته شد از آن صنایع حفاظت شود و حفاظت از میراث صنعتی اینگونه متولد شد.

منصورزاده از صنعت نفت به‌عنوان پیشگام راه‌اندازی موزه‌های صنعتی در کشور نام برد و گفت: البته این صنعت با توجه با تاریخ عظیم آن راه درازی در پیش دارد.

ضرورت توجه به روایتگری در موزه‌های صنعتی

کورس سامانیان، دانشیار دانشکاه هنر ایران نیز در این نشست بر ضرورت توجه علمی به موزه تأکید و اظهار کرد: موزه‌های صنعتی برای اینکه بتواند ماندگار باشد باید از سیر تحول تاریخی خارج و روایتگر باشد.

وی افزود: صنعت و صنعتی شدن با وجود آنکه آسایش ایجاد کرده اما آرامش را گرفته است.

تمام موزه‌های جهان علمی است

محمدرضا جواهری، مشاور پیشین مدیریت مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت هم در این نشست با بیان اینکه موزه‌ها را نباید به علمی و غیرعلمی یا تاریخی و غیرتاریخی تقسیم کرد، گفت:‌ همه موزه‌ها در جهان علمی و دارای پیشینه تاریخی هستند و تقسیم‌بندی آن درست نیست.

وی تصریح کرد: ما در کشورمان در مفهوم صنعت و موزه‌های صنعتی دچار تأخیر هستیم.

موزه سبز مقصد نیست، سفر است

منیژه هادیان دهکردی، سرپرست پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگ نیز در این نشست با اشاره به اینکه یکی از مهمترین وظایف موزه، آموزش است و موزه‌ها نقش مهمی در تغییرات اقلیمی دارند، اظهار کرد: آثار تاریخی و فرهنگی همواره در معرض تعامل با محیط پیرامون خود بوده و خواهند بود که اغلب به عنوان فرآیندهای هوازدگی از این تعامل یاد می‌شود و این تعامل همراه با تغییرات تدریجی در آثار است.

وی افزود: تغییر اقلیم یک تهدید بالقوه اضافی محسوب می‌شود که نرخ‌های مورد انتظار آسیب و فرسودگی در آثار ملموس در محیط‌های داخلی و خارجی را تشدید و یا منجر به ظهور پدیده‌های فرسودگی جدید می‌شود.

سرپرست پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگ با بیان اینکه این پژوهشکده در سال‌های اخیر با تعریف و اجرای پروژه‌ای با عنوان موزه سبز گام‌هایی برای جلوگیری از این تهدید بالقوه برداشته است، گفت: موزه سبز یک مقصد نیست بلکه یک سفر است.

میراث صنعتی متولد دوران معاصر است

هادی میرزایی، مدیر کل موزه‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در این نشست با بیان اینکه موزه‌های صنعت نفت باید مبتنی بر دانش، علم و تحولات صنعتی باشد، اظهار کرد: موزه قرار نیست گورستان اشیا باشد، موزه باید روایتگر تاریخ و تأثیرگذاری آن تاریخ همانند در فرهنگ کشور باشد.

وی با بیان میراث صنعتی متولد دوران معاصر است، از شهر آبادان به‌عنوان یک شهر میراث صنعتی نام برد و گفت:  ایجاد شهرموزه در آبادان می‌تواند به حفظ و تقویت هویت این شهر و منطقه کمک کند.

مهمانان پس از پایان این نشست از موزه پمپ‌بنزین دروازه دولت بازدید کردند.