روایتی از زندگی پرفراز و نشیب سید عبدالله انتظام
از مدیرعاملی شركت ملی نفت تا خدمت در وزارت خارجه
چهارشنبه چهاردهم آبان ماه 1404
به گزارش مدیریت مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت، آقای منصور رشیدی، کارمند بازنشسته‌ی شرکت ملی نفت، پژوهشگر تاریخ و متولی موزه و مسجد میرزا عیسی‌خان وزیر «از خاندان آقای سید عبدالله انتظام» میهمان این مرکز بودند.
در این دیدار، آقای رشیدی ضمن گفت‌وگو درباره‌ی زندگی، خدمات و جایگاه تاریخی زنده‌یاد سید عبدالله انتظام، بخشی از اسناد ارزشمند مربوط به این شخصیت برجسته و مدیرعامل اسبق شرکت ملی نفت ایران را به موزه‌های صنعت نفت اهدا کردند.
وی با اشاره به پیشینه‌ی خانوادگی انتظام گفت:
آقای سید عبدالله انتظام در ششم فروردین‌ماه سال ۱۲۷۴ هجری شمسی در خانواده‌ای سرشناس از رجال سیاسی دوره‌ی قاجار چشم به جهان گشودند. ایشان فرزند سید محمد انتظام‌السلطنه و از نوادگان امام سجاد (ع) بودند. خاندان انتظام از دیرباز در شمار رجال سیاسی و خدمت‌گزاران صادق ایران قرار داشته‌اند.
رشیدی در ادامه افزود:
سید عبدالله انتظام سال‌ها در عرصه‌های مهم سیاسی و دیپلماتیک در کشورهای آلمان، فرانسه، آمریکا و انگلستان خدمت کردند و مسئولیت‌هایی همچون وزارت امور خارجه، نایب نخست‌وزیری، ریاست دانشکده فلسفه دانشگاه تهران و مدیرعاملی شرکت ملی نفت ایران را برعهده داشتند.
وی با اشاره به منش انسانی و خیرخواهانه انتظام گفت:
او مردی نیک‌نفس، متواضع و مردم‌دار بود. در کمک به نیازمندان از سیره‌ی حضرت علی (ع) پیروی می‌کرد و برای شماری از خانواده‌های بی‌بضاعت مستمری تعیین کرده بود. همچنین ۱۴۸ واحد مسکونی در محله‌ی خانی‌آباد تختی را وقف مستمندان کرد. پس از کناره‌گیری از مدیریت شرکت نفت در سال ۱۳۴۲، کارگاهی آهنگری تأسیس کرد و به نوجوانان کم‌برخوردار آموزش فنی می‌داد.
رشیدی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به خدمات ماندگار انتظام در صنعت نفت اظهار داشت:
از جمله اقدامات ارزشمند او، احداث مجتمع رفاهی و ورزشی نفت در محمودآباد در سال ۱۳۳۹ بود که در زمینی به وسعت حدود یک میلیون و صد و شصت و پنج هزار متر مربع ساخته شد و نقش مهمی در ارتقای رفاه کارکنان صنعت نفت داشت. همچنین ایشان تا پایان عمر از خادمان افتخاری حرم مطهر امام رضا (ع) بودند.
وی در ادامه درباره‌ی جایگاه خانوادگی انتظام گفت:
پدر ایشان، سید محمد انتظام‌السلطنه، نخستین وزیر نظمیه ایران بود و پدربزرگشان، سید عبدالله‌خان انتظام‌السلطنه، از بنیان‌گذاران نیروی انتظامی کشور به‌شمار می‌رفت. از دیگر نیاکان این خاندان می‌توان به میرزا موسی وزیر و میرزا عیسی‌خان وزیر «از وزرای نامدار عصر قاجار» اشاره کرد. نسب این خاندان شریف تا بیست‌ونهمین پشت به امام سجاد (ع) می‌رسد.
به گفته‌ی آقای رشیدی، سید عبدالله انتظام در دوم فروردین‌ماه سال ۱۳۶۲ دار فانی را وداع گفت و پیکر ایشان در آرامگاه ابن‌بابویه شهر ری به خاک سپرده شد. بخشی از اسناد و آثار مرتبط با زندگی و خدمات او هم‌اکنون در کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود.
در پایان این دیدار، آقای رشیدی با اهدای مجموعه‌ای از اسناد و مدارک خانوادگی به موزه‌های صنعت نفت، یاد و نام این مدیر فرهیخته، دیپلمات برجسته و نیکوکار نامدار را گرامی داشتند.
