
مجموعهداری که همکارانش او را «Bright Eye» چشمِ تیزبین مینامیدند، بخشی از گنجینه شخصی خود را به موزههای صنعت نفت ایران سپرد
عبدالحمید معمارضیا، از متخصصان نامدار ژئوفیزیک در صنعت نفت کشور، متولد سال 1324، دانشآموخته زمینشناسی دانشگاه شیراز (۱۳۵۱) است. او فعالیت حرفهای خود را در کنسرسیوم (شرکت های هفت گانه یا هفت خواهران Seven Sister)) که بعدا" به شرکت خاص خدمات نفت ایران تغییر وضعیت داد در اهواز -مناطق نفت خیر جنوب آغاز کرد و سپس در اکتشاف و تولید شرکت ملی به کار ادامه داد. معمارضیا در سال ۱۳۵۶ برای گذراندن دوره تخصصی ژئوفیزیک به دانشکاه هوستون آمریکا اعزام شد. او پس از بازگشت، فعالیت پژوهشی و اجرایی خود را در واحد ژئوفیزیک تهران ادامه داد.
«چشم تیزبین» در جستوجوی کمیابترین نمونهها
علاقه او به طبیعت و تاریخ زمین از سال ۱۳۵۰ به جمعآوری نمونههای زمینشناسی، فسیلها، صدفها و آرایههای کمنظیر جانوری انجامید. همکارانش لقب Bright Eyes را به دلیل توانایی او در یافتن نمونههای نادر با نگاه دقیق و کنجکاوش به او داده بودند؛ لقبی که به خوبی بیانگر منش او در زندگی حرفهای و مجموعهداری است.
گنجینهای بدون مرز
این مجموعه حاصل نزدیک به ۳۰ سال جستوجو و گردآوری از ایران و قارههای مختلف است؛ از آفریقای جنوبی، مراکش، تونس تا آرژانتین، مکزیک و برزیل، و همچنین کشورهای اروپایی، جنوب شرق آسیا و خاورمیانه. نمونههای شاخصی نیز ازنقاط مختلف ایران شامل از الموت، طالقان و گنبدهای نمکی قم و جنوب ایران در موزه یاد شده جمع آوری گردیده است.
در حال حاضر بیش از ۳۰۰۰ نمونه شامل کانی ها، سنگ ها، فسیل های جانوری و گیاهی، که مربوط به دورانهای زمینشناسی بهویژه کامبرین، پرمین، کرتاسه عصر حاضر و همچنین صدف های دریایی، مرجان ها و پروانه ها و حشرات در مساحتی 12 متری نگهداری میشود؛ نمونههایی که در منزل شخصیاش با دقیقترین شیوه ثبت و طبقهبندی علمی نگهداری شدهاند. برای هر قطعه، پرونده شناسایی شامل توضیح مکتوب، مشخصات علمی و دیتای دیجیتال ثبتشده وجود دارد.
ترکیب علمی مجموعه
مجموعه معمارضیا در سه بخش اصلی زمینشناسی، دیرینهشناسی و جانورشناسی طبقهبندی شده است:
زمینشناسی: نمونههای کانی (کوارترز، گارنت، جاسپر و...)، سنگهای آذرین، رسوبی و دگرگونی
دیرینهشناسی (فسیلها): شامل نمونههای گیاهی، مرجانها، ماهیها، نرمتنان و میکروفسیلها
جانورشناسی: آبزیان (ماهیها، سختپوستان، خارپوستان و...) و گونههای خشکی مانند پروانهها، سوسکها و عقربها
اهدای میراث علمی به موزه نفت
آقای معمارضیا اخیراً بخشی از مجموعه ارزشمند خود را به مدیریت موزههای صنعت نفت ایران اهدا کرده است. این بخش شامل:
ابزارهای تخصصی زمینشناسی و مهندسی (خطکشهای مقیاس، شابلون، پرگار و…) و بستهای از نمونههای سنگ، فسیل و انواع صدف هستند.
این گنجینه علمی و آموزشی، نه فقط روایتگر تاریخ زمین، بلکه بازتابی از نقش متخصصان صنعت نفت در توسعه دانش زمینشناسی و ژئوفیزیک در ایران است.
یک عمر نگاه دقیق؛ یک عمر عشق به زمین
اهدای مجموعه معمارضیا، پیوندی ارزشمند میان صنعت نفت، دانش زمینشناسی و تاریخ طبیعی است؛ روایتی از یک عمر کاوش، ثبت و شیفتگی به دانستن.
این مجموعه بهزودی در موزههای صنعت نفت قابل بازدید و پژوهش خواهد بود.