ده روز ده سند؛ سند سوم
با ادامه پیدا کردن اعتصابات کارکنان نفتی، کاهش میزان تولید نفت و ایجاد اختلال در مصرف داخلی و صادرات خارجی، رسانهها اعم از رادیو و تلویزیون و روزنامهها ناگزیر از واکنش شدند. روزنامه اطلاعات شنبه سیزدهم آبان ماه 1357، از قول سخنگوی شرکت ملی نفت ایران، نوشت: تهران 5 ماه ذخیره نفتی دارد.
در ادامه این خبر، از قول خبرگزاری فرانسه آمده است: «منابع شرکتهای کشتیرانی در لندن دیروز اعلام کردند تحویل نفت ایران در خارک از سر گرفته شد» و همچنین افزوده بود یک کشتی با بیش از 20 هزار تن ظرفیت توانست بارگیری کند و دو کشتی دیگر در حال بارگیری هستند و چند کشتی در کنار اسکله به انتظار ایستادهاند و منابع کشتیرانی لندن گفتند: «بارگیری در حال حاضر محدود به نفت سنگین میشود و پمپهای نفت سبک کار نمیکنند».
روزنامه، با اشاره به اینکه اعتصاب کارمندان نفت آبادان وارد بیستمین روز خود شده، بدون اشاره به دلایل اعتصابات کارکنان، به گونهای خبر را بازتاب داده که گویی این یک اعتراض صنفی است و نه چیز دیگر:
«دیروز کارمندان و کارگران صنعت نفت اعلام کردند تا زمانیکه به خواستهای خود نرسند، حتی اگر اعتصاب آنها به طول انجامد، از ادامه اعتصاب منصرف نخواهند شد».
و گلایه آنها را به بیتوجهی مدیران نفتی تقلیل داده است: «هوشنگ انصاری مدیرعامل شرکت ملی نفت دو هفته قبل، زمانی که در آبادان بود از فاصله 50 متری ما عبور کرد و به پالایشگاه رفت، اما حاضر نشد در جمع ما حاضر شود تا نمایندههای ما با وی مذاکره کنند.
همین بیتوجهی و نادیده انگاشتن خواستهای کارمندان باعث رنجش و عصبانیت کارکنان اعتصابی شد و در نتیجه ما نه تنها در ادامه اعتصاب خود مصممتر شدهایم، بلکه اعتصاب روز به روز گسترش بیشتری پیدا کرد».
اخبار ضد و نقیض
با این وجود، خبر سراسر ضد و نقیض است. به طور مثال ضمن اشاره به مصاحبه وزیر اطلاعات، چنین آورده: «دیشب دکتر عاملی تهرانی وزیر اطلاعات و جهانگردی اعلام کرد تهیه و توزیع مواد نفتی داخلی طبق روال همیشه ادامه دارد و جای نگرانی نیست و به علت سرد شدن ناگهانی هوا میزان تقاضا افزایش یافته است». و در تلاش برای عادیسازی اوضاع است: «وزیر اطلاعات افزود: صادرات نفت به خارج کاستی گرفته است، ولی در حال جبران شدن است و به حال عادی بازخواهد گشت».
و در ادامه، شرایط را مانند روال معمول جلوه داده و کارکنان را تهدید به اخراج کرده است:
«باید توجه داشت که مصرف داخلی ایران روزانه بین 430 تا 460 هزار بشکه نفت خام میباشد که سالانه برابر 2.5 میلیارد است.
در حالیکه اعتصاب در واحدهای نفتی جنوب ادامه دارد، از طرف فرمانداری نظامی آبادان به کارکنان اعتصابی پالایشگاه این شهر اخطار شد. فرمانداری نظامی آبادان در این اخطار ضمن دعوت از کارکنان برای ادامه کار متذکر شده است که چنانچه در مهلت تعیین شده به سر کار خود باز نگردند براساس قوانین جاری در مورد آنان تصمیم گرفته خواهد شد».
توسعه اعتصاب
اما ستون بعد نیز به این ضد و نقیضگویی ادامه داده و با وجود تاکید بر توسعه اعتصابات کارکنان نفتی، از قول سخنگوی شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد «همه پالایشگاههای کشور به جز شیراز کار میکنند و دیروز حدود 2 میلیون بشکه نفت تولید شد که پس از کسر مصرف داخلی، اضافی آن برای صادرات به خارک فرستاده شد». و بار دیگر خاطرنشان ساخته جای هیچگونه نگرانی نیست: «سازمان پخش شرکت ملی نفت ایران نفت و سایر مشتقات نفتی را به مراکز فروش تحویل میدهند و جای هیچگونه نگرانی برای مردم نخواهد بود. ذخیره نفتی و مشتقات آن برای تهران 150 روز (5 ماه) و برای شهرستانها 120 روز (4 ماه) است».
کارگران و کارکنان اعتصابی صنایع نفت اطمینان دادند که با توجه به فصل سرما هموطنان خود را از نظر مواد نفتی در مضیقه نخواهند گذاشت، ولی تولید را محدود خواهند کرد.
اعتصاب در پالایشگاه آبادان ادامه دارد
با این وجود در ستون دیگری تیتر زده که علیرغم گفته سخنگوی شرکت نفت و خبر رادیو ایران: «اعتصاب در پالایشگاه آبادان ادامه دارد» و یادآور شده 75 درصد از فعالیتهای این واحد صنعتی متوقف شده است.
در این ستون، همچنین به امنیتی شدن و نظامی شدن جو عمومی در آبادان اشاره کرده: «ساعت 8 صبح امروز 3 دستگاه جیپ ارتشی مجهز به مسلسل مقابل در ورودی اداره مرکزی شرکت ملی نفت آبادان که محل تجمع کارمندان اعتصابی است، مستقر شد و بلافاصله یک مامور با درجه سرگردی به میان کارمندان رفت و از آنها خواست نظم را حفظ کنند».
با وجود حضور نظامیان و ارتش در آبادان، تعداد کارکنان اعتصابی افزایش یافته است: «در پی استقرار جیپهای ارتشی سایر کارمندان اعتصابی که متوجه موضوع شده بودند با عجله خود را از سایر قسمتها به مقابل اداره مرکزی رساندند و در فاصله کوتاهی اجتماع سیصد نفری کارمندان اعتصابی به دو هزار نفر رسید».
اما بار دیگر، در صدد بیاهمیت جلوه دادن اعتصاب کارکنان و تقلیل آن به خواستههای صنفی و توجه مدیران است: «امروز در آبادان شایع شد انصاری مدیرعامل شرکت ملی نفت در اجتماع کارمندان حضور خواهد یافت و با آنها گفتگو میکند. کارمندان اعتصابی در این مورد به خبرنگار ما گفتند ما در انجام خواستهایمان مصمم هستیم».
اما از قول کارمندان اعتصابی، خبر سخنگوی شرکت ملی نفت و خبر رادیو را تکذیب کرده و تاکید کرده کارکنان همچنان در اعتصاب هستند و «تولید پالایشگاه آبادان قبلا پانصد هزار بشکه [در روز] بود، به 340 هزار بشکه [کاهش] یافته است».
وضعیت پالایشگاهها
در انتهای خبر با اشاره به وضعیت صنعت نفت در پایانه خارک و پالایشگاه شهر ری، نوشته است: که خارک نیز در اختیار ارتش است، «خارک بیش از چهل نفتکش غول پیکر در [حال] حاضر به علت اعتصاب کارکنان نفت در اطراف جزیره لنگر انداختهاند. دو سوم کارمندان [اعتصابی] به سرکار خود بازگشتهاند، [اما] بارگیری نفت انجام نمیگیرد». با این وجود کارگران نفت خارک با هوشنگ انصاری مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت ملی نفت به توافق رسیدهاند، اما خود کارمندان اعتصابی هنوز آرام نشدهاند.
درباره وضعیت شهر ری نیز، ادامه اعتصابات در پالایشگاه را گزارش داده است: «در شهر ری نیز کارگران پالایشگاه تهران که 15 روز مهلت رسیدگی به خواستهایشان داده بودند، امروز در پایان مهلت داده شده، دست به اعتصاب زدند».