عبرت هايي از تاريخ و ضرورت موزه داري

اكبر نعمت الهي

تاريخ جايي براي يادگرفتن و عبرت ديدن است: ما در طول تاريخ با گذر از تجربه پيشينيان در كوره تجربه آنان آبديده مي شويم. چيزهاي زائد از زندگي مان زدوده مي شود و در كارگاه تجربه، شكل زندگي مان را قوت و قدرت مي بخشيم.

آموزه هاي ما هم در طول تاريخ، حكايت از اين دارد كه حتي پيش از فصل مدرنيزاسيون (امروزينگي) ما به تاريخ به عنوان عبرت نگاه كرده ايم. رودكي بزرگ در آغاز فصل ادب فارسي پس از اشغال ايران مي گويد:

هان اي دل عبرت بين از ديده نظر كن هان

ايوان مدائن را آيينه عبرت دان

شايد سواي عبرتي كه در فرهنگ ما بر آن تاكيد شده است تا در گذشته دقت كنيم و به آينده برسيم، نكته اي ديگر هم در فرهنگ اسلامي ما و تحت تاثير آيات و روايات به وجود آمده كه:

در سرنوشت پيشينيان دقت كنيد و ببينيد كه بر آنان چه گذشته است...

و چنان است كه عبرت را بايد در اين تجربه ها يافت؛«فاعتبروا يا اولي الابصار!»

تاريخ از اين منظر به گونه اي است كه حكمت هاي دين خدا را در دل خود دارد و بايد به گونه اي با آن برخورد كرد كه با كمترين انحراف آن را به نسل هاي بعدي سپرد. شايد از همين منظر هم باشد كه قرآن براي فهم اين تجربه ها قالب قصه گويي را انتخاب مي كند و از ما مي خواهد در اين قصه ها دقت كنيم.

در اين ميان در دوره هاي جديد موزه داري امكاني براي نوشتن و مستند سازي تاريخ بوده است بي آن كه تحريف مفسران در آن جايي  داشته باشد و به آن راه يابد.

موزه از اين منظر جايگاهي بس رفيع در فرهنگ هر كشور دارد و بنا بر نيازها و تنوع تخصص ها شاخه شاخه شده و تنوع يافته است.

در اين عرصه پهنه به نسبت جديدي هم در يكي دو سال اخير به همت دولت دوازدهم و شخص وزير نفت در عرصه صنعت نفت گشوده شده است و با كمك خيل بازنشستگان بافرهنگ صنعت نفت، مديريت موزه ها و مراكز اسناد صنعت نفت در حال شكل دادن موزه هاي نفت و مرتب كردن اسناد تاريخي آن است تا در تاريخي ترين مكان هاي صنعت نفت تاريخ بيش از صدساله صنعت نفت را گرد آورد و مستند كند.

اين قضيه باوجود دشواري هايي كه جاانداختن موضوع موزه داري در يك وزارتخانه صنعتي دارد، زمينه اي ايجاد مي كند كه ژرفاي صنعت نفت و تاثيرگذاري آن بر زندگي پسانفت شناخته و معرفي شود و به درستي فهم شود زيرا بدون چنين زمينه اي ورود صنعت نفت و تاثير آن بر زندگي مردم شايد چندان خوش آيند جلوه نكند...

اينك كه چنين مديريتي در صنعت نفت شكل گرفته است لازم است همه قسمت هاي اين صنعت به ياري اين مديريت بشتابند تا بتوانيم تاسيسي را كه بنيان گذاشته شده است به سامان برسانيم.