یادداشت روز/ موزه كارخانه حلب سازي کرمانشاه حکایت "نفت سیاه" در "حلبی های سفید"

با موافقت وزیر نفت مقرر شد کارخانه حلب سازی و حلب پرکنی کرمانشاه با قدمت نزدیک به یک صد سال، در کنار موزه های نفت مسجد سلیمان، آبادان و تهران به موزه تبدیل شود. این کارخانه طی ده ها سال، به  تولید ظروف مختلف برای حمل نفت می پرداخت و نفت و فرآورده های آن در این ظروف به نقاط مختلف کشور حمل می شد.

در حال حاضر اگر چه با گذشت زمان و  ظهور فناوری های نوین نفتی، از اهمیت این کارخانه کاسته شده است، اما به سبب جایگاه و اهمیت تاریخی این کارخانه تاسیس موزه در این مکان و در شهر تاریخی کرمانشاه در دستور کار قرار گرفته است.

آنچه از شواهد پیداست، كارخانه حلب سازی در سال 1340 ، 71  كارگر دائم داشته که قادر بودند روزانه هشت ‌هزار حلب تهيه كنند. البته، در مواقعي كه به تعداد حلب بيشتري نياز بوده، 35 كارگر پيمانكار به اين 71 كارگر ثابت مي‌پيوستند. با اين توضيح، كارخانه حلبي‌سازي روزانه در طول 8 ساعت كار، هشت‌هزار حلب مي‌ساخت كه با مواد نفتي پر مي‌شد.

در بخشی از گزارشی که در نشریه "آیینه" یکی از نشریات قدیمی صنعت نفت در تاریخ مهرماه سال 1340 با عنوان «كارخانه حلبي‌سازي پالايشگاه كرمانشاه» به چاپ رسیده، چنین می خوانیم: «معمولا در مواقع ضروري و احتياج، با 2 ساعت اضافه ‌كار در روز مي‌توان ده‌ هزار حلب تهيه و پر كرده، تحويل نمود. احتياجات مظروف اداره كل پخش كه در كرمانشاه تهيه مي‌شود، ساليانه بالغ بر 2 و نيم ميليون حلب است كه كليه آن در كارخانه حلبي‌سازي كرمانشاه تهيه مي‌گردد. اين حلب‌ها از مواد نفتي - بنزين - نفت چراغ - نفت گاز و امشي پر و جهت توزيع به اداره پخش تحويل مي‌گردد. كليه احتياجات امشي كشور كه بالغ بر 2 ميليون ليتر در سال مي‌باشد، در اين كارخانه تهيه و در حلب‌هاي 18 ليتري پر و تحويل اداره پخش مي‌شود. حمل حلب‌ها به وسيله كاميون‌هاي پيمانكار از كارخانه حلبي‌سازي انجام و روزانه معمولا بين 8 تا 10هزار حلب به وسيله كاميون‌هاي مزبور بارگيري و طبق برنامه تنظيمي اداره پخش به نقاط تعيين‌شده توزيع مي‌شود.»

این طور که پیداست که این کارخانه با توجه به نوع و گستردگی فعالیت و تعدد نیروهای به کار گرفته شده درآن، یکی از تاسیسات مهم و کلیدی صنعت نفت در کشور به شمار می رفته که بخش قابل توجهی از مایحتاج این صنعت را تامین می کرده است.