ماجرای طلای سیاه ایران (14)

چهارشنبه شانزدهم بهمن ماه 1398ماجرای طلای سیاه ایران (14)

سیدهاشم هوشی‌سادات

 قانون منع اعطای امتیاز به بیگانگان

دکتر مصدق طرح «قانون منع اعطای امتیاز جدید نفتی به بیگانگان» را با قید دوفوریت در روز 11 آذر 1323 به مجلس شورای ملی تقدیم کرد و از نمایندگان خواست قبل از اینکه متفرق شوند، آن را بررسی و تصویب کنند. وی در خصوص اهمیت این طرح گفت:  اگر امروز این کار انجام نشود، دیگر جلسه ای منعقد نخواهد شد که این طرح را تصویب کنند. نفت چیزی نیست که دولت های بزرگ از آن صرف نظر کنند ...». وی همچنین درباره ماهیت سیاست «موازنه سیاسی» در ایران با هدف حفظ «حاکمیت ملی» گفت:  «این موازنه باید "موازنه منفی" باشد نه "موازنه مثبت". منظور از موازنه منفی این است که به هیچیک از خواستاران امتیاز، نه همسایه شمالی و نه همسایه جنوبی و نه دولت آمریکا، امتیاز جدیدی داده نشود؛ و منظور از موازنه مثبت این است که اگر در جنوب، دولت انگلیس امتیازی از ما گرفته، به دولت شوروی نیز نظیر همان امتیاز را اعطاء کنیم ...».

محورهای طرح تاریخی نفت

طرح تاریخی «قانون منع اعطای امتیاز جدید نفتی به بیگانگان» که امید قدرت های بزرگ رابرای بدست آوردن امتیاز جدید نفتی در ایران نقش برآب کرد و در ادامه، آغازگر حرکت نوین مردم ایران جهت مقابله با اهداف شرکت نفت انگلیس و ایران با هدف ملی شدن صنعت نفت و استیفای حقوق از دست رفته ایرانیان شد، در چهار ماده و با قید دو فوریت تقدیم نمایندگان مجلس شد. براساس این طرح صریحا نخست وزیران و وزیران مربوطه از مذاکره و توافق درخصوص اعطای امتیاز جدید نفت منع شدند و تنها اختیار داشتند درخصوص «فروش نفت و شیوه‌ای که دولت ایران معادن نفت خود را استخراج و اداره می کند»، مذاکره كرده و گزارش کامل را به مجلس شورای ملی دهند. برای متخلفین حبس از سه تا هفت سال و انفصال دایمی از خدمات دولتی درنظر گرفته شده و پیگیری قانونی آن به عهده دادستان دیوان کشور گذاشته شد. علی رغم مخالفت شدید نمایندگان فراکسیون حزب توده،این طرح با اکثریت آراء نمایندگان مجلس چهاردهم به تصویب رسید و بعنوان روز مهمی در تاریخ تحولات ایران در رابطه با صنعت نفت ثبت شد.

  در پی این تحول، کافتارادزه معاون کمیساریای امورخارجه اتحاد جماهیر شوروی که در تهران بود، در مصاحبه با خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و نمایندگان فراکسیون حزب توده در محل سفارت شوروی، تصویب طرح دکتر مصدق را اشتباه دانست و روز بعد نیز ایران را ترک کرد.

حمله حزب توده به دکتر مصدق

   مطبوعات وابسته به حزب توده پس از تصویب این طرح، بطور گسترده به دکتر مصدق حمله کردند و او را وابسته به انگلیس و آمریکا دانستند.
در این خصوص سیدجعفر پیشه‌وری مدیر روزنامه آژیر (که در سال 1324 با تشکیل فرقه دمکرات و تجزیه آذربایجان و استقرار دولت مستقل محلی در آن استان، با حمایت، توصیه و پشتیبانی کامل شوروی و ارتش سرخ، بزرگترین ضربه را به حاکمیت ملی ایران وارد ساخت)، بیشترین حملات را به مصدق و اکثریت نمایندگان مجلس شورای ملی كرد.

پاسخ دکتر مصدق

در پی این هجمه وسیع تبلیغاتی، دکتر مصدق در روز 28 آذر 1323 طی نطقی به مخالفان توده‌ای پاسخ داد و طرح «قانون منع اعطای امتیاز جدید نفتی به بیگانگان» را در جهت تحکیم حاکمیت ملی و استقلال ایران دانست و گفت: «من مصلحت مملکت را چنین تشخیص دادم که طرحی را تهیه کنم که هم منافع ایران را تامین کند و هم راه مذاکرات رابرای انتفاع از معادن نفت با مقامات خارجی مسدود ننماید .... ایراد من به شما این است که مرام را از سیاست تفکیک کنید. ما چرا نفت خود را به ملل دیگر واگذار کنیم و به دنیا ثابت نماییم که ایرانی لیاقت استخراج نفت خود را ندارد ...»

ادامه دارد.....


لينك هاي مرتبط

content/18/روزی-روزگاری/4445/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-13

content/18/روزی-روزگاری/4434/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-12

content/18/روزی-روزگاری/4425/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-11

content/18/روزی-روزگاری/4414/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-10

content/18/روزی-روزگاری/4405/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-9

content/18/روزی-روزگاری/4388/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-8

content/18/روزی-روزگاری/4376/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-7

content/18/روزی-روزگاری/4365/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-6

content/18/روزی-روزگاری/4355/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-5

content/18/روزی-روزگاری/4347/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-4

content/18/روزی-روزگاری/4342/ماجرای-طلای-سیاه-ایران-3

content/18/روزی-روزگاری/4337/ماجراي-طلاي-سياه-ايران-2

content/18/روزی-روزگاری/4329/ماجراي-طلای-سیاه-ایران