طلای سیاه یا بلای ایران

ابوالفضل لسانی نویسنده، روزنامه نگار، وکیل و دادستان (1276-1331) که در سال 1325 وکالت اعتصابیون نفت را در دادگاه موقت و دادگاه تجدید نظر به عهده داشت، به منظور آگاهی از چند و چون تشکیل و فعالیت شرکت نفت و تسلط به تنظیم لایحه دفاعیه از موکلین، تلاش کرد با مطالعاتی مفصل، اطلاعات خود را از صنعت نفت، تکمیل نماید؛ اما حاصل این پژوهش ها و مطالعات، بیشتر از آنچه در کار وکالت برای او سودمند واقع شود، موجب شهرت و سبب معروفیت او در بین روزنانه نگاران و کتابخوانان شد.

نگارش و انتشار سلسله مقالاتی پیرامون صنعت نفت در فاصله سال های 1326 تا 1328 که با اقبال خوانندگان مواجه شد، سبب گردید تا ایشان بخشی از این مقالات را که صرفا به موضوع اکتشاف و استخراج نفت در جنوب و مسایل قبل و بعد از آن در کشور مربوط می شود، در 1329 و بحبوحه ملی شدن نفت ایران به چاپ رسانده و در دسترس علاقه مندان به موضوع نفت و رویدادهای معاصر قرار دهد.

این کتاب که در 598 صفحه و شانزده فصل تدوین شده است، در فصل اول به اهمیت نفت در دنیای صنعتی و جنگ پرداخته و در فصل پایانی، تلاش های صورت گرفته در مجلس شانزدهم شورای ملی برای استیفای حقوق ملت ایران را در بحبوحه ملی شدن نفت، مورد بحث و بررسی قرار می دهد.

کتاب طلای سیاه با رویکردی حقوقی و با تکیه بر مجموعه ای از اسناد و دلایل محکمه پسند، شیوه تعامل کمپانی نفت با ایران، آسیب های قرارداد دارسی و زیان های جبران ناپذیر قرارداد 1933 را تبیین و تشریح می کند.

علمداري متولي