آقاي پنج درصد

كتاب"  Mr. Five Percent  آقاي پنج درصد"  نوشته جاناتن كالين پژوهشگر آمريكائي است كه در سال 2019 منتشر شده است.كتاب شامل يك مقدمه، سه بخش، يك نتيجه‌گيري و دو ضميمه است و حاوي تعداد معدودي نقشه‌هاي محلي جغرافيائي و البته تعداد بيشتري عكس و تصاوير تاريخي است.اين كتاب شرح سرگذشت و زندگينامه كالوست گلبنكيان، سرمايه دار،تاجر و دلال ارمني تبار تبعه امپراطوري عثماني است كه به واسطه عقد قراردادهاي نفتي با كمپاني‌هاي اكتشاف و استخراج و بهره برداري نفت در حوزه جغرافيائي امپراطوري عثماني و اخذ پنج درصد سهم الامتياز از سهم هر قرارداد، به آقاي پنج درصد شهرت يافت.كتاب شرح كاملي از فعاليت‌هاي شخصي و حرفه‌اي گلبنكيان از اوان زندگي تا هنگام مرگ در سال 1955 و تبديل شدن به ثروتمندترين مرد جهان با استفاده از اسناد و مدارك آرشيوي موجود در موسسه گلبنكيان در ليسبون ارائه مي‌دهد و مطالعه آن از جهت آشنائي با چگونگي رشد صنايع نفتي و گسترش دامنه فعاليت شركت‌هاي عظيم نفتي قبل و پس از جنگ اول جهاني و ايجاد كارتل‌هاي بزرگ نفتي در خاورميانه با نقش آفريني يك تاجر و دلال زبردست ، بسيار مفيد و آموزنده است.
 

گزارش: سعید محمدخانی مهندس شرکت نفت فلات قاره ایران

علی الله جانی کارشناس اسناد در مرکز اسناد صنعت نفت ایران