آخرين گام ها/ بخش آخر

مخالفت گسترده با لايحه الحاقي

سيد هاشم هوشي سادات

با نطق هاي مستدل و حقوقي نمايندگان جبهه ملي در مجلس و شكست رزم آرا در قبولاندن لايحه الحاقي و انعكاس گسترده اين بحث ها در مطبوعات، بويژه روزنامه هاي مردمي و مستقل مانند "باختر امروز" و "شاهد" موج اجتماعي وسيعي در جامعه ايجاد شد.

در اين راستا احزاب ملي، روحانيون، فداييان اسلام، بازاريان، دانشگاهيان و تشكل هاي كارگري در برابر سپهبد رزوم آرا موضع گرفتند و او را از مقابله با ملت برحذر داشتند.

به دعوت آيت ا.. كاشاني و جبهه ملي، تظاهرات وسيعي در ميدان بهارستان برگزار شد و چند تن از نمايندگان مجلس مانند حسين مكي و دكتر شايگان سخنراني كردند و دكتر فاطمي مسئول و سردبير باختر امروز به نمايندگي از جامعه مطبوعات مستقل و ملي به رزم آرا هشدار داد كه در جهت تاييد لايحه الحاقي كه تاييد غيرمستقيم قرارداد 1933 است، حركت نكند.

در اين ميتينگ شعارهاي مردم در خصوص ملي شدن نفت، صريح تر و راديكال تر از گذشته شده و جمعيت نيز افزون تر بود. حضور جمعيت فداييان اسلام در اين ميتينگ كه اكثر آنان را جوانان تشكيل مي دادند و شعارهاي شان حماسي بود، چهره جديدي به اين گردهمايي مردمي داده بود.

حزب توده نيز هنوز در توهم شعارهاي كمونيستي بود و برنامه جبهه ملي براي ملي شدن نفت را توطئه شركت نفت انگليس براي بقا مي دانست و اين توهم را در سرمقاله ها و تحليل هاي سياسي روزنامه "بسوي آينده" به طور مستمر در زمستان 1329 مي آورد.

جالب است بدانيد كه حزب توده در پلنوم چهارم خود كه در سال 1334 در اتحاد جماهير شوروي برگزار شد، به اشتباه حركت خود در زمستان 1329 عليه جبهه ملي و جنبش ملت ايران براي ملي شدن نفت اعتراف كرد و و اين خط مشي را چپ روي افراطي و متوهمانه و نادرست ارزيابي نمود!

اعتراف در مقطعي كه ديگر كار از كار گذشته و دولت ملي دكتر مصدق سرنگون شده بود!