آپارات، دستگاهی نوری_مکانیکی برای پخش فیلم است که به آن فیلم پروژکتور (film projector) یا مووی پروژکتور ( movie projector ) نیز گفته می‌شود. شیوه کارکرد دستگاه‌های آپارات به اینگونه است که تصویر بزرگ‌نمایی شده و روی صفحه نمایش تابانده می‌شود.
تاریخچه ساخت آپارات
اولین فیلم‌پروژکتور، «زئوپراکسیسکوپ» بود که به دست «ادوارد مایبریج» مخترع بریتانیایی در سال ۱۸۷۹ ساخته شد.
فیلم‌پروژکتور پیشرفته‌تر به دست «لویی لو پرنس» در سال ۱۸۸۸ اختراع شد. برادران «لومیر» نخستین دستگاه موفق فیلم‌پروژکتور را در سال ۱۸۹۵ به نام خود ثبت کردند.
ورود آپارات به ایران
ایران یکی از نخستین کشورهای جهان است که صاحب سینما و دستگاه آپارات شد. این اتفاق در سال ۱۲۷۹ شمسی در تبریز رخ داد و در همان سال دستگاه سینماتوگراف توسط مظفرالدین شاه وارد ایران شد.
در سال 1287 و همزمان با شروع پروژه ساختمانی پالایشگاه نفت در آبادان، انگلیسی‌ها محلی برای نمایش فیلم در این شهر احداث کردند و دستگاه آپارات خود را آوردند. کارمندان انگلیسی شرکت نفت گهگاه با استفاده از همین دستگاه در خودروهای سیار در گوشه و کنار شهر به نمایش فیلم‌های بهداشتی، خبری و تبلیغاتی به زبان اصلی می‌پرداختند.
یکی از دستگاه‌های به‌جا مانده از آن دوره، دستگاه آپارات سینما نفت (تاج سابق) آبادان با قدمتی هفتادساله و ساخت کشور چک و اسلواکی است که در موزه کارآموزان آبادان نگهداری می‌شود.